Ai đi xe mà chẳng xịt hay thủng xăm đôi lần. Các bạn nào đi xe đạp những năm 80 ắt hẳn khốn khổ với săm và lốp. Săm thì măng-sông mấy lần (thuật ngữ chuyên ngành xe đạp chỉ loại săm nối) rồi vá sống vá chín chục nhát, lốp thì đứt tanh chửa tướng được băng bó bằng chính săm cũ. Ngày đó anh nào đi xe Mifa hay Eska hay Phượng (Phoenix) hay Cửu (Forever) hay Lơ cọp (Peugeot) mà có cái bơm cài dọc khung thì oai khiếp lắm.
Bây giờ thì săm lốp rẻ bèo (tất nhiên trừ những anh pờ-rồ), mấy chục ngàn 1 cái săm, thay mới luôn chả cần vá hoặc cứ thay rồi mang về vá sau. Nhưng với cái xe đạp thể thao kha khá tiền, lại đang đi giữa đường bỗng dưng muốn xịt, thì việc tự thay được săm cũng là cần thiết, còn hơn là để mấy anh thợ vỉa hè vật xe mình ra.
Theo kinh ngiệm chơi xe đạp của các tay chơi lão luyện, chuyên nghiệp thì các bạn nên tàng trữ 1-2 cái săm, nếu quãng đường thường xuyên hơi xa thì mang kèm theo xe luôn. Bộ vá săm nếu có cũng tốt, nhưng không phải lúc nào cũng vá được, thậm chí có một số vết thủng săm không thể vá được. Các bạn cũng nên chú ý đến loại van, nếu có thể thì nên mua loại săm có van giống oto xe máy để dễ bơm. Nếu là loại van giun thì nên có cái đầu nối chuyển sang van cối.
Để thay săm hay lốp thì đều cần tháo bánh xe, trừ khi vá săm thì cứ tay bo luôn cũng được. Tháo bánh trước thì đơn giản, chỉ cần tháo phanh, 2 con ốc (dùng cờ-lê 15 hoặc mỏ-lết) rồi nhấc ra. Loại bánh xe dùng chốt hoặc tai hồng thì chỉ cần tay không cùng được.
Tháo bánh sau thì tương đối phức tạp hơn, đặc biệt là loại xe xích hộp phanh bố như kiểu mini Nhật. Bạn nào khéo tay thì thử còn không thì thôi cho lành.
Để tháo lốp ra khỏi vành thì bạn cần bộ móc lốp, với xe vành to + tay to thì có thể không cần móc lốp mà dùng tay tháo cũng được. Nên móc bắt đầu từ chỗ van (sau khi đã xì hết hơi và tháo con ốc chân van).
Tháo ra xong thì đến đoạn lắp vào thôi. Các bạn lắp 1 mặt lốp vào trước, rồi cho săm vào. Chú ý vặn ốc chân van vào khoảng ½, sau khi bơm căng rồi thì hẵng vặn chặn. Lúc bơm cũng nên chú ý bơm non trước, kiểm tra xem săm có bị lệch hay bị kẹp săm không, sau đó bơm căng.
Áp suất lốp xe đạp thường khá cao, gấp rưỡi xe máy hoặc oto. Các bạn nên bơm căng hết cỡ để cho tanh lốp vào đúng vị trí (với những lốp có tanh bị vặn thì có thể phải bôi chút nước xà phòng quanh mép lốp). Sau khi kiểm tra thấy lốp vào đều hết rồi thì xả bớt chút hơi đi là vừa.
Dụng cụ: Mỏ-lết, cờ-lê 15, bơm, bộ vá xe.
Mức độ: hơi khó